Rude plamy na karoserii i niepokojące dziury w blachach to widoczne oznaki korozji, jednej z najgorszych i najczęstszych przypadłości atakujących samochody. Problem ten dotyka pojazdy bez względu na wiek, choć bardziej na jej „infekcję” narażone są samochody starsze oraz te intensywniej eksploatowane – w szczególności zimą na miejskich drogach. Czy można uniknąć tego problemu?

Co to jest korozja?

Korozja jest zjawiskiem niszczenia materiału. Procesowi temu mogą poddawać się nie tylko metale, ale również:

– beton i żelbeton- procesy fizykochemiczne, chemiczne i fizyczne (niszczenie spoiwa, kruszywa) oraz elektrochemiczne (korozja zbrojenia)

– drewno- procesy mikrobiologiczne (grzyby, bakterie, szkodniki) i chemiczne

– szkło, tworzywa sztuczne- procesy chemiczne (ługowanie, rozpuszczanie) oraz fizyczne (topnienie, erozja mechaniczna).

W przypadku tworzywa metalicznego korozja charakteryzuje się głównie ubytkiem materiału na skutek reakcji z agresywnymi składnikami środowiska (głównie środowiska kwaśnego). W efekcie mogą powstawać lokalnie wżery o różnej wielkości i głębokości. Korozja wżerowa jest z reguły wynikiem oddziaływania szkodliwych czynników w miejscach ubytków na karoserii. W motoryzacji popularna jest także korozja szczelinowa. Narażone są na nią szczególnie miejsca łączenia powierzchni.

A co wywołuje korozję? W przypadku blach samochodów jest to najczęściej połączenie wody i wysokiej temperatury lub soli.

Fabryczne zabezpieczenie antykorozyjne jest zabezpieczeniem bardzo dobrym i nie wymaga żadnego dodatkowego zabezpieczenia. Producenci samochodów zabraniają wręcz jakiegokolwiek dodatkowego zabezpieczenia. Nie wyrażają także zgody na jakąkolwiek konserwację nałożonego fabrycznie zabezpieczenia. Jednocześnie wydłużają gwarancję na trwałość karoserii, ale jest ona obłożona wieloma warunkami, jak np. korozja do perforacji blachy, coroczne przeglądy i uzupełnianie ubytków powłok antykorozyjnych. Każda powłoka antykorozyjna jest powłoką porowatą. Także, wcześniej czy później, powstają na jej powierzchni mikropęknięcia prowadzące do mikroognisk korozyjnych i korozji blach nadwozia. Żadna powłoka antykorozyjna nie jest zabezpieczeniem wiecznym, w celu prze-dłużenia jej żywotności wymaga okresowej konserwacji. Zakaz konserwacji fabrycznego zabezpieczenia antykorozyjnego ma tylko jedno uzasadnienie: konserwacja wydłuża żywotność nadwozia, co w konsekwencji powoduje spadek sprzedaży samochodów nowych.

Brak konserwacji powoduje wcześniejsze skorodowanie karoserii, a zastosowanie do konserwacji materiałów woskowych nie powoduje żadnych ujemnych skutków na lakierze, podwoziu i w profilach zamkniętych. Są to najlepsze środki do konserwacji. Na powierzchniach zewnętrznych, czyli lakierowanych, każda rysa czy uszkodzenie lakieru jest zauważone i może być szybko usunięte. Podobnie uszkodzenie powłoki ochronnej na podwoziu jest względnie szybko zauważone, chociażby podczas corocznej obsługi technicznej. Natomiast uszkodzenia powłoki ochronnej w profilach zamkniętych nie jesteśmy w stanie sprawdzić. A jest ona najważniejszym zabezpieczeniem antykorozyjnym. Każdy samochód koroduje od wewnątrz, a nie od zewnątrz. Dlatego należy zwrócić uwagę na konserwację tego zabezpieczenia oraz na zabezpieczenie profili zamkniętych podczas naprawy. Powstały w profilach zamkniętych proces korozji rozwija się powoli, ale przez cały czas eksploatacji pojazdu. Nawet w samochodach wykonanych z blach ocynkowanych. Dlatego brak konserwacji doprowadza do szybkiego skorodowania nadwozia. Bez względu na to co mówią producenci, każdy samochód wykonany z metalu będzie korodował. Jeśli zauważone zostały już pierwsze ślady korozji, należy działać jak najszybciej. Ogromnym błędem jest pozostawienie wżerów lub rdzawych plam bez interwencji na okres jesieni i zimy.

Powłoka lakierowa

Powłoka lakierowa jest jedną z trzech antykorozyjnych powłok nadwozia samochodu. Jest ona bardzo ważna ze względu na jej estetyczne walory. Nieczyszczona i nie myta, bez konserwacji preparatami woskowymi, ulega bardzo szybko zniszczeniu, staje się matowa, porysowana i szorstka. Także te powłoki, które pokrywane są warstwą twardego lakieru bezbarwnego. Jest on odporny na działanie wielu agresywnych związków chemicznych, ale krótkotrwale. Częste mycie nadwozia i jego woskowanie wydłuża estetyczną i antykorozyjną funkcję powłoki lakierowej. Szczególnie, gdy samochód garażowany jest pod chmurką. Dla powłoki lakierowej najgorszym momentem jest poranna rosa, w której rozpuszczają się różne, zawarte w powietrzu związki chemiczne.

Nie zawsze zdajemy sobie sprawę, że zwykłe, naturalne czynniki mogą spowodować uszkodzenie lakieru. Najważniejsze z nich to:

– roztwory alkaliczne: wapno, cement, agresywne środki myjące;

– opady kwaśnego deszczu;

– miodowa, lepka substancja kapiąca z drzew, a produkowana przez mszyce;

– odchody pszczele;

– komary i insekty rozbijające się na przednich elementach karoserii;

– ekstrementy ptasie;

– żywice drzew itp.;

– metaliczne osady z kominów kotłowni w postaci drobnych opiłków metalu wbitych w powłokę lakieru.

Nawoskowanie czystej powłoki lakierowej daje dodatkową ochronę nadwozia.

Fot. Nawoskowanie czystej powłoki lakierowej daje dodatkową ochronę nadwozia

Powłoka na podwoziu

Zabezpieczenie antykorozyjne podwozia narażone jest na działanie silnego strumienia wody spod kół i rozpuszczonych w niej różnych związków chemicznych, uderzeń kamieni i piasku oraz innych mechanicznych uszkodzeń. Powłoka antykorozyjna podwozia samochodu mimo braku widocznych uszkodzeń mechanicznych ulega powolnemu procesowi starzenia, twardnienia i ścierania. Na jej powierzchni powstają mikropęknięcia, które z upływem czasu pogłębiają się i w konsekwencji prowadzą do ognisk korozji. Inaczej postępujemy, gdy na podwoziu została uszkodzona powłoka antykorozyjna, a powierzchnia blachy karoseryjnej jeszcze nie zaczęła korodować. Przed nałożeniem powłoki konserwującej konieczne jest zabezpieczenie odsłoniętej blachy masą kauczukową lub kauczukowo-bitumiczną.

Proces konserwacji komplikuje się, gdy uszkodzona powłoka antykorozyjna podwozia została uszkodzona i blacha zaczęła już korodować. Masy konserwującej, a tym bardziej masy zabezpieczającej antykorozyjnie, nie można nakładać na pokryte rdzą blachy nadwozia. Dlatego też, wcześniej usuwamy luźną rdzę za pomocą szczotki drucianej lub papieru ściernego o małej ziarnistości. Rdzę zalegającą głęboko neutralizujemy za pomocą tzw. odrdzewiaczy. Pomimo szybkiego wysychania takiego preparatu na powierzchni zewnętrznej, należy odczekać min. 14 godzin, aż do zakończenia pełnej reakcji chemicznej w ogniskach korozji. Po całkowitym wyschnięciu preparatu odrdzewiającego, usuwamy resztki, które nie zareagowały chemicznie. Dopiero na tak przygotowaną powierzchnię surowej blachy, z ogniskami korozji związanymi chemicznie, nakładamy podkład antykorozyjny i właściwą masę zabezpieczającą podwozie przed korozją.

Fot. INTERGUM to  środek do konserwacji podwozia, który  działa w oparciu o bitumen i woski. Szybko schnie i trwale zabezpiecza przed korozją. Po wyschnięciu pozostawia mocno przywierającą powłokę, dającą dobrą ochronę mechaniczną. Gwarantuje nie tylko pewne zabezpieczenia, ale i odporność na trudne warunki atmosferyczne. Tłumi dźwięki, chroni także przed szkodliwym działaniem słabych kwasów i zasad.

Powłoka w profilach zamkniętych

W profilach zamkniętych panuje prawie zawsze wilgoć. Rozpuszczone w niej związki chemiczne w powolny, ale ciągły sposób działają destruktywnie na powłoki ochronne. W nowoczesnych samochodach coraz więcej elementów i powierzchni podwozia jest osłoniętych, np. plastikowymi nadkolami, osłonami układu wydechowego, zbiornikiem paliwa i różnymi innymi. Te osłonięte części i elementy podwozia traktuje się jako profile zamknięte. Można powiedzieć, że w nowych samochodach zwiększa się przestrzeń profili zamkniętych, a zmniejsza powierzchnia zabezpieczonych antykorozyjnie powierzchni podwozia.

Profile zamknięte to miejsca trudno lub w ogóle niedostępne. Konieczne jest zatem zastosowanie takich preparatów, które równomiernie pokryją wszystkie powierzchnie blach, wnikną w szczeliny połączeń blach i zabezpieczą antykorozyjnie. Zadania takie spełniają tylko woskowe środki konserwujące, które mogą być także stosowane do zabezpieczenia antykorozyjnego po naprawie blacharsko-lakierniczej.

Od mas do profili zamkniętych wymaga się, aby spełniały następujące właściwości:

– zdolność wypierania wilgoci z podłoża;

– zdolność penetrowania w złącza i szczeliny między blachami;

– odporność na korozję i starzenie;

– przyleganie do powierzchni lakierowanych i surowej blachy;

– hamowanie rozpoczętych procesów korozyjnych;

– odporność na podwyższoną temperaturę;

– zawierają inhibitory korozji

Fot. Środek do konserwacji profili zamkniętych karoserii – ML. Jest to produkt jednokomponentowy oparty na bazie wosku i środków impregnacyjnych przeznaczony do zabezpieczania profili zamkniętych karoserii (np. drzwi, maska, progi) przed korozją. Posiada dobre właściwości penetrujące w głąb szczelin oraz wypierające wilgoć z podłoża. Tworzy elastyczną, szczelną powłokę chroniącą przed działaniem wody i soli. Nie wchodzi w reakcje z powłokami lakierowymi.

Nawet najlepsze powłoki antykorozyjne nie wytrzymują próby czasu. Konieczna jest ich konserwacja. Nie wszystkich właścicieli samochodów stać na to, aby sprawdzać słuszność tego stwierdzenia na własnym samochodzie. A jeżeli konserwacja, to przede wszystkim profili zamkniętych. Należy pamiętać, że samochód koroduje od wewnątrz na zewnątrz, a nie odwrotnie.